20.12.2011 - Wykluczenie społeczne – spojrzenie praktyka

Skrót wypowiedzi Pana Krzysztofa Jankowskiego, Dyrektora Bydgoskiego Zespołu Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych (wygłoszona w dniu 6.12.2011 r.)

"Zjawisko wykluczenia społecznego jest mi znane z praktyki zawodowej od ponad 20 lat, znam jego objawy, znam skutki. Od wielu lat sam buduję możliwości pracy z osobami zagrożonymi wykluczeniem społecznym, tak dorosłymi jak też dziećmi i młodzieżą. Poszukuję także w Polsce i poza naszym krajem udanych form pracy z osobami, których ten problem dotyka lub są nim zagrożeni.
Mówiąc krótko - wykluczonym społecznie może stać się każdy, w naszym kraju ten problem dotyka coraz więcej osób i wszelkie pomysły zmiany tej sytuacji są godne uwagi i poparcia.

Uczestnicy, których obejmie program niekoniecznie :

• żyją w niekorzystnych warunkach ekonomicznych,
• są dotknięte niekorzystnymi procesami społecznymi, wynikającymi z masowych i dynamicznych zmian rozwojowych,
• nie zostały wyposażone w kapitał życiowy umożliwiający im: normalną pozycję społeczną, odpowiedni poziom kwalifikacji, wejście na rynek pracy lub założenie rodziny, co dodatkowo utrudnia dostosowywanie się do zmieniających się warunków społecznych i ekonomicznych,
• nie posiadają dostępu do odpowiednich instytucji pozwalających na wyposażenie w kapitał życiowy, jego rozwój i pomnażanie, co ma miejsce w wyniku niedorozwoju tych instytucji spowodowanego brakiem priorytetów, brakiem środków publicznych, niską efektywnością funkcjonowania,
• posiadają cechy utrudniające im korzystanie z powszechnych zasobów społecznych ze względu na zaistnienie: niesprawności, uzależnienia, długotrwałej choroby albo innych cech indywidualnych,
• są przedmiotem niszczącego działania innych osób,

czyli nie do końca wypełniają definicję wykluczenia społecznego przyjętą w dokumencie „Narodowa Strategia Integracji Społecznej dla Polski”. To osoby, które mają swoje osobiste doświadczenia (mimo młodego wielu od 18 do 25 roku życia), ale udało się im wykluczenie zminimalizować lub skutecznie z niego wyjść, są osobami z sukcesem, niekiedy małym, ale sukcesem.

Od kilku lat znana jest w Polsce i realizowana w kilku miastach idea pracy pedagoga ulicznego, pracownika socjalnego, który pracuje w środowisku zagrożonym. Dziś Wyższa Szkoła Gospodarki proponuje nową, unikalną w skali Polski formułę przygotowania mentorów – ludzi młodych, którzy będą aktywizować swoich rówieśników, motywować ich do zmiany codziennego funkcjonowania, osób, które zmienią swoje najbliższe środowisko. Będą to robić za pomocą siebie – swoich sukcesów i umiejętności, a poza tym, co chyba najbardziej mnie przekonuje – będą rówieśnikami pozbawionymi instytucjonalności, czyli tych cech, które często zabijają autentyczność lub powodują, że osoba wchodząca w środowisko jest mniej wiarygodna, a co za tym idzie mniej skuteczna.

Ta idea przygotowywania mentorów jest mi bardzo bliska i stąd mój w niej udział. Takie podejście do problemu, jakie proponują autorzy programu daje gwarancję sukcesu. Dziękuję za zaproszenie do udziału w programie i włączam się z wielką radością i energią."